Spółka zoo a ZUS – jak wygląda rozliczenie i jakie są obowiązki? Sprawdź!

Ostatnie kontrole ZUS i ich efekty pokazują, iż organ szuka źródeł przychodu. Nasza praktyka pokazuje, iż mają miejsce sytuacje, kiedy organ dochodzi oskładkowania od osób posiadających 99 % udziałów spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, nie mając ku temu prawnych podstaw.

Powyższa Praktyka organu nie uzyskała naszej akceptacji. Reprezentujemy klientów w sporach z organem, podważając zasadność stanowiska ZUS, iż w każdym przypadku, kiedy wspólnik jest większościowym udziałowcem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i posiada 99 % udziałów, powinien podlegać oskładkowaniu.

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych

W kontekście powyższego warto wskazać, iż art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wyraźnie wskazuje, że:

„za prowadzącego działalność pozarolniczą uznaje się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej”

Z powyższego przepisu można wyinterpretować, że nie podlega ubezpieczeniu wspólnik wieloosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, tym samym wspólnik posiadający 99% udziałów. Powyższe wnioski wynikają nie tylko z wykładni językowej wspomnianego przepisu, lecz także z wykładni autentycznej przepisów ustawy.

Rola udziałowca spółki

O ile być może słusznym jest dążenie organu do wykrywania działania niezgodnego z prawem, o tyle zasługuje na podkreślenie fakt, że w opisanym przypadku nie może być mowy o działaniu w celu obejścia prawa. Ustanowienie innej osoby udziałowcem to prawo wynikające wprost z przepisów prawa, a konkretnie – Kodeksu spółek handlowych. Wspólnik mniejszościowy, nawet posiadający 1 % udziałów, ma prawo do wsparcia działania większościowego udziałowca, prawo do współdecydowania o sprawach spółki i wykonywania pozostałych praw korporacyjnych. Mniejszy udział w spółce z o.o. nie implikuje (jak wskazuje organ) funkcji „wspólnika iluzorycznego”, bowiem takie uprawnienie wynika wprost z przepisów prawa.

Spojrzenie Sądu na opisywany problem

Przede wszystkim jednak, odnosząc się do aktualnej linii orzecznictwa, należy bezwzględnie podnieść, iż Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w jednym z wyroków z 2019 r. stwierdził, że objęcie udziałów, choćby w nieznacznej części, w spółce przez innych udziałowców należy uznać za okoliczność wyłączającą zastosowanie art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W ocenie Sądu, skoro w sprawie bezsporne jest, że poza dominującym wspólnikiem udziały – niezależnie od tego, czy w proporcji 5%, czy też 10% całego kapitału spółki – posiada także inny wspólnik, to wspólnik dominujący nie może podlegać ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej jako „jedyny wspólnik” spółki z o.o. Taka linia orzecznicza przeważa, ponadto znajduje swoje odzwierciedlenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego.

Jednocześnie w wyroku z dnia 25 września 2014 r. sygn. akt SK 4/12 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że „Art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w zakresie odnoszącym się do wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jest zgodny z art. 64 ust. 2 w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W uzasadnieniu powołanego orzeczenia możemy odnaleźć stanowisko, iż przepis odnosi się wyraźnie i wyłącznie do wspólnika jednoosobowej spółki, nie zaś do sytuacji, w której wspólników jest więcej niż jeden.

Podsumowanie

Reasumując, nie jest uprawnionym twierdzenie ZUS, iż będzie prawnie usprawiedliwionym odnoszenie powołanego przepisu do wspólnika spółki wieloosobowej, skoro przepis traktuje wyłącznie o spółce jednoosobowej, zatem takiej, gdzie funkcjonuje wyłącznie jedna osoba jako udziałowiec.