Niealimentacja – Jak zobligować zobowiązanego do płacenia alimentów?

Często zdarza się, iż pomimo zapadłego prawomocnego wyroku np. rozwodowego, w którym to Sąd zasądza alimenty na rzecz małoletnich dzieci, matka, pod którą pieczą pozostają – nie jest w stanie wyegzekwować skutecznie w/w alimentów od byłego męża, nawet pomimo interwencji komornika, który prowadzi egzekucję z majątku dłużnika (w tym przypadku ojca małoletnich).

Z pomocą „przychodzi” rozwiązanie zawarte w kodeksie karnym, a mianowicie art. 209 § 1 k.k., który stanowi:

„Kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”

oraz § 1a cytowanego powyżej artykułu:

„Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.

Za brak płacenia alimentów można trafić do więzienia.

Jest to w ocenie autora o tyle skuteczne rozwiązanie dla uprawnionego do alimentów, że dla dłużnika alimentacyjnego rodzi się realna groźba sankcji karnej, nawet kary bezwzględnego pozbawienia wolności do lat 2, w sytuacji nie wywiązania się z istniejącego zobowiązania, a nie – jak na wstępie wskazano – ryzyko samego „obcowania” z komornikiem sądowym, który jest często bezradny wobec tzw. niewypłacalności dłużnika.

Czy można uchylić się od odpowiedzialności karnej za brak płacenia alimentów?

Niemniej sam dłużnik (podejrzany/oskarżony na gruncie prawa karnego) nie jest bez wyjścia, albowiem poprzez zapłatę przedmiotowej zaległości alimentacyjnej w określonym przez ustawodawcę terminie może „uchylić się” od odpowiedzialności karnej. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 209 § 4 k.k.:

„Nie podlega karze sprawca przestępstwa określonego w § 1, który nie później niż przed upływem 30 dni od dnia pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego uiścił w całości zaległe alimenty”

, przy czym § 5 mówi o tym, że:

„Sąd odstępuje od wymierzenia kary, jeżeli nie później niż przed upływem 30 dni od dnia pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego sprawca przestępstwa określonego w § 1a uiścił w całości zaległe alimenty, chyba że wina i społeczna szkodliwość czynu przemawiają przeciwko odstąpieniu od wymierzenia kary”.

Nasza kancelaria świadczy również pomoc w powyższym zakresie.